Sınavlara Hazırlıkta Dikkat ve Odaklanma Becerilerini Geliştirme Yolları
Başarı bir anda gelen bir şey değil; istikrarlı adımlarla, her gün biraz daha ilerleyerek elde edilir. Bugün odaklanmakta zorlandın mı? Sorun değil. Yarın bir tekniği dene. Sonraki gün bir başkasını… Zamanla dikkatinin arttığını, konuları daha kolay kavradığını ve kendine olan güveninin büyüdüğünü fark edeceksin. Büyük hedeflere ulaşmak için küçük ama kararlı adımlar atman yeterli. Şimdi derin bir nefes al ve kendine şu soruyu sor: Bugün kendim için hangi adımı atabilirim?
Sınav dönemleri, öğrenciler için yoğun bilgi akışı ve zaman yönetimi gerektiren bir süreçtir. Bu süreçte başarılı olmanın en önemli yollarından biri de dikkat ve odaklanma becerisini geliştirmektir. Dikkat süresi kısa olan öğrenciler, öğrenmek istedikleri bilgiyi tam anlamıyla içselleştiremeden dikkati dağıldığı için verimli çalışamaz. Peki bu beceri nasıl geliştirilir?
İşte dikkat ve odaklanma gücünü artırmak için uygulanabilir bazı teknikler:
⸻
1. Pomodoro Tekniği
Bu teknikte 25 dakika boyunca sadece derse odaklanılır, ardından 5 dakikalık kısa bir mola verilir. 4 pomodoro (çalışma-mola döngüsü) tamamlandıktan sonra 15-30 dakikalık daha uzun bir mola verilir. Bu yöntem, zihni yormadan dikkat süresini artırır.
⸻
2. Feynman Tekniği
Bir konuyu gerçekten öğrenmenin en etkili yollarından biri de onu başkasına anlatır gibi çalışmaktır. Öğrenciler, çalıştıkları konuyu basit bir dille kendi kendilerine ya da bir arkadaşlarına anlatmaya çalışarak eksiklerini fark eder, bilgiyi daha sağlam öğrenir.
⸻
3. SQ3R (Survey, Question, Read, Recite, Review) Yöntemi
Özellikle sözel derslerde etkili olan bu yöntem beş aşamalıdır:
•Survey (Gözden geçir): Konuya genel bir bakış at.
•Question (Soru sor): “Bu konuda ne öğrenmeliyim?” diye sor.
•Read (Oku): Aktif bir şekilde oku.
•Recite (Tekrarla): Okuduklarını kendi cümlelerinle anlat.
•Review (Gözden geçir): Son bir tekrar yaparak bilgiyi pekiştir.
⸻
4. Zaman Bloklama (Time Blocking)
Günlük ya da haftalık programlara çalışılacak konular için belli zaman aralıkları yerleştirmek, öğrencinin “ne zaman ne çalışacağını” bilerek zihinsel hazırlık yapmasını sağlar. Plansızlıktan kaynaklı dikkat dağınıklığı da bu şekilde önlenmiş olur.
⸻
5. Aktif Tekrar ve Aralıklı Tekrar
Sadece okuyarak değil, yazarak, soru çözerek, sesli tekrar yaparak çalışmak daha kalıcı öğrenme sağlar. Ayrıca, çalışılan konular birkaç gün sonra tekrar edilirse bilgiler uzun süreli hafızaya geçer. Bu yönteme “aralıklı tekrar” denir ve sınav başarısını büyük oranda artırır.
⸻
6. Dikkat Dağıtıcıları Ortadan Kaldırmak
Telefon, sosyal medya bildirimleri, gürültülü ortamlar gibi dikkat dağıtıcı unsurlar çalışmaya başlamadan önce ortadan kaldırılmalıdır. Sessiz bir oda, sade bir masa ve interneti yalnızca ders amacıyla kullanmak oldukça faydalıdır.
⸻
7. Çalışma Ortamını Düzenlemek
Dağınık bir masa zihinsel dağınıklığı da beraberinde getirir. Çalışma ortamı sade, temiz ve sadece gerekli materyallerin olduğu bir şekilde düzenlenmelidir.
⸻
8. Küçük Hedefler Belirlemek
“Bütün konuları çalışacağım” demek yerine, “Bugün sadece ‘Kimya - Asit Baz’ konusunu bitireceğim” gibi ulaşılabilir hedefler koymak, zihni odakta tutar ve başarı hissini artırır.
⸻
9. Nefes Egzersizleri ile Zihni Sakinleştirmek
Çalışmaya başlamadan önce veya ara molalarda yapılacak derin nefes egzersizleri, zihni sakinleştirerek dikkati toplamaya yardımcı olur. Basit bir teknik: 4 saniye boyunca burnunuzdan nefes alıp, 4 saniye tutup, 4 saniyede nefesi ağızdan vermek.
⸻
10. Beslenme ve Uyku Düzeni
Beynin verimli çalışabilmesi için yeterli uyku (günde ortalama 7-8 saat) ve düzenli beslenme şarttır. Özellikle omega-3 içeren besinler, ceviz, badem gibi kuruyemişler ve bol su tüketimi odaklanmayı artırır.
⸻
Unutma: Dikkat, geliştirilebilir bir beceridir. Günlük hayatta küçük egzersizlerle bile zaman içinde büyük farklar yaratabilirsiniz. Her gün düzenli olarak bu teknikleri uygulayarak zihinsel dayanıklılığınızı artırabilir, sınavlarda daha verimli çalışabilir ve başarıya bir adım daha yaklaşabilirsiniz.
Kaynak: canva, chatgpt
